Random 5

Ružica	Markuš	Podgorica	CRNA GORA	2		Random5
Branka	Bajic	Podgorica	CRNA GORA	2		Random5
Milica	Kovacevic	Podgorica	CRNA GORA	2		Random5
Irena	Beloica	Podgorica	CRNA GORA	6		Random5
Tamara	Dulović	Podgorica	CRNA GORA	6		Random5

NDSM werf

Eva de Klark + Dynamo Architecten

GRAD:Amsterdam

OBJEKAT:NDSM werf

AUTOR :Eva de Klark, Dynamo Architecten

Klijent :

Godina izgradnje : 2004-2007

Površina : 80.000m²

Budžet :9 200 000 €

Koncepcijski opis :

NDSM (Netherlands Shipbuilding and Dock Company – Holandsko brodogradilišno lučko preduzeće) je napušteno brodogradilište i pristanište u Amsterdamu koje se preuređuje u umjetnički eksperimentalni prostor veličine 80.000m², saradnjom skvotera i gradskih vlasti.

Projekat NDSM je inicirala Eva de Klerk, portparolka Esnafa industrijskih objekata pored rijeke, asocijacije od 24 skvota i umetničke grupe u Amsterdamu. NDSM ima za cilj da transformiše 80000 kvadratnih metara u funkcionalan i pristupačan radni prostor i mjesto za okupljanje mladih. NDSM leži na obali rijeke, preko puta amsterdamske željezničke stanice. Pionirska uloga projekta se ogleda u mnogim aspektima, a mnoge odrednice urbanističkog planiranja njime su redefinisane, poput javnog interesa, uloge vlade, uloge arhitekata, zakona i potkulture. Uradi sam kultura je razvila filozofiju grada kao ljuske, alternativu urbanističkom planiranju, koja dopušta razvoj urbanih područja odozdo. Cilj ove filozofije je razviti živi grad čiji stanovnici nisu više pasivni konzumenti već ravnopravni partneri u kontroli nad stanovanjem.

Ambijentalni kvaliteti:

Spisak planova sadrži umjetničko selo s više od 100 ateljea i studija, izgrađenih i dizajniranih od strane samih umjetnika u glavnom skladištu od 20.000 kvadrata, skejt park koji će urediti skejteri, zid za penjanje, nekoliko studija za muzičke probe, amatersko pozorište, profesionalno pozorište, studio za montažu zvuka, umjetničke radionice, ulični teatar, prostor za međunarodni teatar i još mnogo toga.

Korišćenje:

Korisnici ovog objekta su ljudi različitih profila i starosne dobi. On okuplja sve umjetnike i ljubitelje umjetnosti (muzika, film, likovna umjetnost, pozorište, itd). Svakodnevne aktivnosti kao što su izložbe, koncerti, festivali, radionice, debate, plesni događaji i druge koje se organizuju u samom objektu, čini da on konstantno “živi”.

Glavni problemi objekta:

Za umjetnike uglavnom sa skvoterske scene, postoji stalna “opasnost” endžioizazije, situacije da ih projekat proguta u smislu da moraju početi da se bave menadžmentom.

„

Već nas je zasigurno progutao. Naročito u ovoj fazi u kojoj smo sada, proces same gradnje, izvršni planovi i operacije koje se izvode… Potreban nam je užasno jak menadžment da bismo ovo izgurali do kraja. Nemamo spremne odgovore na sva pitanja i vjerujemo u promjene. Grad nije završena cjelina, on se konstantno mijenja, a tako i mi. –Eva de Klark

“

Ovaj projekat se može opisati kao umjetnost i skvotiranje pod uticajem vlasti. Zbogo toga se vode rasprave među skvoterima gube li oni svoju subverzivnu funkciju i uopšte o potrebi za subverzivnošću u Amsterdamu.

Lični stav autora o objektu:

“Very rewarding is all the compliments and being published all over the world, even on the cover of the Yearbook of architecture in the Netherlands.. But most rewarding is that we managed to design, build and finance this project mostly by ourselves, with our own money. It proves you can build a city or 30 million euro project by ordinary people with a low income. When I started it was a big experiment with no end image and I am amazed what we achieved. Many artists work together or have built studio’s together. I think the essence of sharing space and co-financing space is the key of success here. But there is no common/communal space, except outdoor and public space of course. We believe that every built space needs an owner otherwise it will fall apart. So it is not a centre, its a functional working building with low rent which enables people to invest money in the built environment. The vision or mission (i always mix m up) is a firm sustainable framework for flexible use and a self built city, not so much an artistic statement. Of course we share and grow, that is the reason we choose the NDSM.” – Eva de Klark

Vaš lični stav o objektu:

Generalno, svi napušteni objekti predstavljaju problem, naročito ako se radi o ovako velikom objektu. Zbog toga je veoma bitno da se neiskorišten prostor pretvori u jako funkcionalan i da se iskoristi na pravi način. Eva de Klark i Dynamo Architecten su to učinili na idealan način, tako što su umjesto starog brodogradilišta stvorili mjesto okupljanja najraznovrsnijih mladih umjetnika i ljubitelja iste.

Kunsthal

OMA/ Rotterdam

GRAD:Rotterdam

OBJEKAT:Kunsthal

AUTOR :Rem Koolhaas

Klijent : Grad Rotterdam

Godina izgradnje : 1992

Površina : 3,300 m²

Budžet : 6,2 miliona €

Adresa: Westzeedijk  341,

              3015 AA Rotterdam

Koncepcijski opis :

Kunsthal , koji se nalazi u  Museumpark -u u blizini Roterdama po svojim karakteristikama ne predstavlja samo muzej već i kulturni centar. Jedan je od prvih objekata Kooolhaasa koji je realizovan. Kunsthal sadrži više galerija i holova čiji cilj je bio da omoguće maksimalnu fleksibilnost prostora koji uspijeva da sjedini i prikaže staru i novu umjetnost, dizajn i fotografiju. Volumetrijski dizajn stvara kompozicioni efekat koji je predstavljen kao mnoštvo prostora koji postaju jedan kohezivni sistem kroz orjentaciju svakog segmenta. Ova jedinstvenost prostora kroz separaciju naglašava funkcionalne kvalitete svake galerije i hola. Kosi pod i serije organizovanih rampi omogućava dobru  konekciju između tri velike izložbene sale i dvije intimne galerije.Njegova lokacija, između prometnog autoputa i Museumpark-a omogućava mu da funkcioniše kao kapija za Roterdamske najcjenjenije kulturne znamenitosti. Zgrada je koncipirana kao kvadrat dimenzija 60x60 presječen sa dva puta koji objekat dijele na četiri cjeline. Put u pravcu istok-zapad paralelan je sa Maasboulevard i drugi, javna rampa u pravcu sjever-jug ose Museumpark-a. Najveći izazov pri projketovanju bio je kako četiri nezavisne i autonomne cjeline spojiti i napraviti interakciju među njima. Koncept muzeja je kontinuirano kružno kolo postignuto pomoću rampi.

Na pješačkoj rampi je stakleni zid koji razdvaja spoljašnjost od unutrašnjosti muzeja i samim tim otvara objekat za javnost. Pješačka rampa predstavlja vezu između parka i ulice koja prolazi kroz Kunsthal tako da je omogućena dobra komunikacija između objekta i parka čime je ostvarena veza sa pejzažnim okruženjem. Druga rampa je terasastog oblika na kojoj se nalazi auditorijum ispod kojeg je smješten restoran. Na mjestu gdje se rampe ukrštaju nalazi se glavni ulaz u objekat . Korišćenjem rampi omogućeno je kontinualno kruženje objektom ,a otvorene fasade pružaju fascinantne vizure ka parku. Pomoću rampi od parka do krovne bašte muzeja omogućeno je kaskadno sagledavanje okoline što utiče na bolji doživljaj prostora.

Ambijentalni kvaliteti :

Kunsthal se nalazi u sklopu Museumpark-a što još više doprinosi njegovoj ambijentalnosti i kvalitetu. U blizini Museumpark-a nalaze se i muzeji Boijmans Van Beuningen, Westersingel, Westzeedijk, The Netherlands Architecture Institute, The Chabot Museum, Natuurhistorisch Museum Rotterdam . S obzirom da se u parku nalaze brojne znamenitosti on predstavlja muzej na otvorenom. Urbanističko kao i pejzažno rješenje Museumpark-a dodatno doprinosi kvalitetu ambijenta Kunsthala. Korišćenjem staklenih fasada i rampi omogućeno je posjetiocima muzeja da uživaju u pogledima i vizurama na park i grad dok se penju odnosno spuštanju niz rampe.

Korišćenje :

Programi, izložbe i istraživanja koja se prikazuju u Kunsthalu, služe širokoj javnosti, različitog uzrasta, porijekla i znanja, odnosno svima onima koji su zainteresovani za sadržaje koji se prikazuju. Nakon što je opljačkan, oktobra 2012-te, Opština Roterdama, vlasnik zgrade, kao i arhitektonska firma OMA, radili su na rekonstrukciji muzeja. Nakon ponovnog otvaranja, u roku od samo 6 nedjelja, muzej je posjetilo 50.000 ljudi. Na održavanju muzeja radi samo 23 zaposlenih.

Glavni problemi projekta :

Jedan od glavnih problema Kunsthala bio je nedostatak bezbjednosti. U oktobru 2012. Kunsthal je bio meta velike krađe umjetničkih djela (ukljčujući slike Pikasa, Monea, Gogena, Matisa i Frojda). Veliki problem su predstavljali i troškovi energije koji su značajno opterećivali budžet muzeja.

Nakod 20 godina, Holandski snadbjevač energijom Eneco,  u saradnji sa izvođacem radova Roodenburg i OMA preuzeli su prejekat renoviranja vrijedan 5,2 miliona funti.

Plan je podrazumijevao poboljšanje sigurnosti, izolacije, osvjetljenja, smanjenje potrošnje energije, zamjena hladnjaka,  boljeg programa i cirkulacije, držeći se prvobitne filozofije projekta.
Staklene fasade objekta i plafoni su obloženi visoko otpornim izolacionim materijalima, dok novo efikasno osvjetljenje dodatno obezbjeđuje smanjenje potrošnje energije. Sigurnost i građevinski radovi su takođe poboljšani sa drugim ulazom koji obezbjeđuje nezavisni pristup auditorijumu i prostorima za izložbe.

Recepcija, restoran i museum shop su integrisani u primarnu cirkulaciju trase, transformišući Kunsthal, a istovremeno omogućavajući budući rast i širenje.

Lični stav autora o objektu :

" The detailing in the Kunsthal is a mode of detailing that frees the attention for other aspects such as the way the ground is read, the sensing of abstractions, of transparency and translucency, of concrete and of the conditions themselves. The sensing of a whole instead of all that fixation on the joins and the encounters. " - Rem Koolhaas  

Vaš lični stav o objektu :

Projektant je uspio da na inovativan način poveže dvije oblasti, ne namećući se ambijentu već uklapajući se u njega, opisao je vrijeme i mjesto, a postignuo da služi svojoj svrsi.